Najczęstsze usterki używanych aut - jak je rozpoznać?

Każdy model samochodu ma swoje typowe problemy i usterki. Niektóre są łatwe do naprawienia, inne mogą generować ogromne koszty. W tym artykule przedstawiamy najczęstsze usterki występujące w popularnych modelach samochodów używanych oraz podpowiadamy, jak je rozpoznać podczas oględzin.

1. Układ napędowy - serce samochodu

Silniki benzynowe

Silniki benzynowe są zazwyczaj mniej problematyczne niż diesle, ale również mają swoje typowe usterki:

• Rozrząd - pęknięty pasek rozrządu może spowodować poważne uszkodzenia silnika. Podczas oględzin sprawdź, kiedy była ostatnia wymiana i czy jest ona udokumentowana.
• Uszczelka pod głowicą - jej uszkodzenie objawia się białym dymem z rury wydechowej, przegrzewaniem silnika i mieszaniem się płynów eksploatacyjnych.
• Cewki zapłonowe - szczególnie w silnikach wielocylindrowych. Objawem są nierówna praca silnika, szarpanie i zapalona kontrolka silnika.
• Sondy lambda - ich awaria powoduje zwiększone zużycie paliwa i problemy z emisją spalin.
• Przepustnica - brudna lub uszkodzona może powodować problemy z obrotami jałowymi i nieprawidłową pracą silnika.

Jak sprawdzić stan silnika benzynowego:

• Uruchom zimny silnik - nasłuchuj nietypowych dźwięków (stuki, grzechotanie).
• Sprawdź kolor spalin - niebieski dym świadczy o spalaniu oleju, biały (po rozgrzaniu) o uszkodzonej uszczelce pod głowicą.
• Oceń pracę silnika na wolnych obrotach - powinna być równomierna, bez drgań.
• Sprawdź, czy nie ma wycieków oleju wokół silnika i pod samochodem.

Silniki Diesla

Silniki wysokoprężne mają swoje charakterystyczne problemy, które mogą być kosztowne w naprawie:

• Dwumasowe koło zamachowe (DKZ) - jego uszkodzenie objawia się wibracjami podczas pracy silnika, szczególnie na wolnych obrotach.
• Wtryskiwacze - ich awaria powoduje nierówną pracę silnika, trudności z rozruchem i zwiększone zużycie paliwa.
• Turbosprężarka - uszkodzona objawia się spadkiem mocy, czarnym dymem z rury wydechowej i charakterystycznym świstem.
• Zawór EGR - jego zapchanie powoduje spadek mocy i nierówną pracę silnika.
• Filtr cząstek stałych (DPF/FAP) - jego zapchanie objawia się spadkiem mocy i wejściem silnika w tryb awaryjny.

Jak sprawdzić stan silnika Diesla:

• Sprawdź, czy z rury wydechowej nie wydobywa się czarny, gęsty dym - może to świadczyć o problemach z turbosprężarką lub wtryskiwaczami.
• Oceń elastyczność silnika podczas przyspieszania - powinna być płynna, bez "dziur" w mocy.
• Zwróć uwagę na nietypowe dźwięki podczas pracy silnika, szczególnie stukanie i grzechotanie.
• Sprawdź, czy nie ma wycieków oleju wokół turbosprężarki.

2. Układ przeniesienia napędu

Skrzynie manualne

Chociaż manualne skrzynie biegów są zazwyczaj trwałe, również mogą ulegać awariom:

• Zużyte synchronizatory - objawiają się trudnościami przy zmianie biegów i zgrzytami.
• Zużyte łożyska - powodują hałas podczas jazdy, który zmienia się przy wciskaniu sprzęgła.
• Wycieki oleju - mogą prowadzić do przegrzewania i uszkodzenia skrzyni.

Jak sprawdzić stan skrzyni manualnej:

• Sprawdź, czy biegi wchodzą płynnie i bez oporów.
• Zwróć uwagę na wszelkie zgrzyty podczas zmiany biegów.
• Sprawdź, czy skrzynia nie wydaje nietypowych dźwięków podczas jazdy.
• Oceń stan sprzęgła - powinno załączać się płynnie, bez szarpnięć i poślizgu.

Skrzynie automatyczne

Automatyczne skrzynie biegów mogą generować wysokie koszty naprawy w przypadku awarii:

• Zużyty konwerter momentu obrotowego - objawia się szarpaniem podczas ruszania i zmiany biegów.
• Uszkodzone solenoid - powodują problemy z przełączaniem biegów i czasem "skok" w tryb awaryjny.
• Zużyty olej przekładniowy - prowadzi do przegrzewania i szarpania skrzyni.

Jak sprawdzić stan skrzyni automatycznej:

• Sprawdź, czy olej w skrzyni ma właściwy kolor (czerwony lub jasnobrązowy, nie ciemny) i nie pachnie spalenizną.
• Zwróć uwagę, czy zmiany biegów są płynne, bez szarpnięć i opóźnień.
• Sprawdź, czy skrzynia nie "ślizga się" podczas przyspieszania (obroty rosną, ale prędkość nie).
• Upewnij się, że skrzynia nie wydaje nietypowych dźwięków podczas jazdy.

3. Układ jezdny i zawieszenie

Zawieszenie to element, który bezpośrednio wpływa na bezpieczeństwo i komfort jazdy:

Typowe usterki zawieszenia:

• Zużyte amortyzatory - powodują niekontrolowane kołysanie nadwozia i wydłużoną drogę hamowania.
• Uszkodzone łożyska kół - objawiają się buczeniem podczas jazdy, które nasila się przy skręcaniu.
• Zużyte tuleje wahaczy - powodują stuki podczas jazdy po nierównościach i mogą wpływać na geometrię zawieszenia.
• Pęknięte sprężyny - objawiają się charakterystycznym stukotem i przechyleniem samochodu na jedną stronę.
• Zużyte końcówki drążków kierowniczych - powodują luz w układzie kierowniczym i nieregularne zużycie opon.

Jak sprawdzić stan zawieszenia:

• Naciśnij mocno każdy róg samochodu i obserwuj, jak zawieszenie reaguje. Samochód powinien wrócić do pozycji wyjściowej po maksymalnie jednym lub dwóch odbiciach.
• Sprawdź równomierność zużycia opon - nierównomierne zużycie może świadczyć o problemach z geometrią zawieszenia.
• Podczas jazdy próbnej zwróć uwagę na wszelkie stuki, trzaski i wibracje dochodzące z zawieszenia.
• Wykonaj próbę slalomu przy niskiej prędkości - samochód powinien reagować precyzyjnie na ruchy kierownicą.

4. Układ hamulcowy

Układ hamulcowy to jeden z najważniejszych elementów wpływających na bezpieczeństwo:

Typowe problemy układu hamulcowego:

• Zużyte klocki i tarcze hamulcowe - powodują wydłużoną drogę hamowania i wibracje podczas hamowania.
• Zapowietrzone układy hamulcowe - objawiają się "miękkim" pedałem hamulca i zmniejszoną skutecznością hamowania.
• Korodujące przewody hamulcowe - mogą prowadzić do wycieków płynu i awarii układu.
• Zatarte zaciski hamulcowe - powodują nierównomierne hamowanie i przegrzewanie się hamulców.

Jak sprawdzić stan układu hamulcowego:

• Sprawdź grubość klocków i tarcz hamulcowych - powinny mieć odpowiednią grubość i nie być znacząco zużyte.
• Zwróć uwagę na kolor płynu hamulcowego - powinien być przejrzysty, nie ciemny.
• Podczas jazdy wykonaj kilka hamowań z różnych prędkości - samochód powinien hamować równo, bez ściągania na boki.
• Sprawdź, czy pedał hamulca nie jest zbyt miękki lub czy nie zapada się podczas dłuższego naciskania.

5. Nadwozie i wnętrze

Stan nadwozia i wnętrza często odzwierciedla ogólny stan pojazdu i sposób, w jaki był eksploatowany:

Na co zwrócić uwagę w nadwoziu:

• Korozja - szczególnie na progach, nadkolach, pod uszczelkami i w zakamarkach.
• Ślady napraw powypadkowych - nierówne szczeliny między elementami, różnice w odcieniu lakieru, ślady szpachlowania.
• Stan uszczelnień - zużyte uszczelki mogą prowadzić do przecieków wody do wnętrza.
• Działanie zamków i zawiasów - powinny działać płynnie i bez oporów.

Na co zwrócić uwagę we wnętrzu:

• Stan tapicerki i foteli - nadmierne zużycie może świadczyć o dużym przebiegu.
• Działanie elektroniki - wszystkie przyciski, przełączniki i systemy multimedialne powinny działać prawidłowo.
• Stan kierownicy i drążka zmiany biegów - ich zużycie powinno odpowiadać deklarowanemu przebiegowi.
• Ślady wilgoci i pleśni - mogą świadczyć o przeciekach lub zalaniu.

6. Elektronika i systemy komfortu

Współczesne samochody są naszpikowane elektroniką, której awarie mogą być trudne do zdiagnozowania i kosztowne w naprawie:

Typowe problemy z elektroniką:

• Moduły sterujące - ich awarie mogą powodować różnorodne problemy, od nieprawidłowego działania klimatyzacji po problemy z silnikiem.
• Czujniki - uszkodzone czujniki mogą powodować zapalenie kontrolki silnika i różne problemy z pracą silnika.
• Systemy komfortu - elektryczne szyby, zamki, lusterka i fotele są podatne na awarie.
• Klimatyzacja - jej naprawa może być kosztowna, szczególnie w przypadku wymiany sprężarki.

Jak sprawdzić stan elektroniki:

• Sprawdź, czy wszystkie kontrolki na desce rozdzielczej zapalają się po włączeniu zapłonu i gasną po uruchomieniu silnika.
• Przetestuj działanie wszystkich systemów komfortu - klimatyzacji, elektrycznych szyb, zamków, lusterek.
• Sprawdź, czy system multimedialny działa prawidłowo i czy wszystkie funkcje są dostępne.
• Jeśli to możliwe, wykonaj diagnostykę komputerową, która może wykryć ukryte problemy.

7. Typowe usterki popularnych marek i modeli

Grupa Volkswagen (VW, Audi, Skoda, Seat)

• Silniki TSI/TFSI - problemy z łańcuchem rozrządu, pompą wody, zużyciem oleju.
• Skrzynie DSG - problemy z mechatroniką, szczególnie w starszych modelach.
• Silniki TDI - problemy z pompą tandemową, koła dwumasowe, zawory EGR.

Ford

• Silniki EcoBoost - problemy z głowicą i przegrzewaniem.
• Silniki TDCI - problemy z turbosprężarkami i wtryskiwaczami.
• Skrzynie PowerShift - problemy z płynnością pracy i trwałością.

Opel

• Silniki CDTI - problemy z turbosprężarkami i EGR.
• Silniki benzynowe - problemy z łańcuchem rozrządu.
• Skrzynie Easytronic - awarie siłowników i czujników.

Renault / Dacia

• Silniki dCi - problemy z turbosprężarkami i wtryskiwaczami.
• Silniki benzynowe TCe - problemy z łańcuchem rozrządu w starszych modelach.
• Elektronika - problemy z modułami sterującymi i immobilizerem.

BMW / Mercedes

• Silniki diesla - problemy z łańcuchem rozrządu, pierścieniami uszczelniającymi wału, pompami wysokiego ciśnienia.
• Zawieszenie pneumatyczne - kosztowne w naprawie.
• Elektronika - liczne moduły sterujące, których naprawa może być kosztowna.

8. Kiedy warto zrezygnować z zakupu?

Są sytuacje, w których lepiej zrezygnować z zakupu samochodu, nawet jeśli wydaje się atrakcyjny cenowo:

• Ślady poważnego wypadku - samochody po poważnych wypadkach mogą mieć ukryte uszkodzenia konstrukcyjne, które wpływają na bezpieczeństwo.
• Korozja strukturalna - zaawansowana korozja elementów nośnych jest trudna do naprawienia i może zagrażać bezpieczeństwu.
• Poważne problemy z silnikiem - nietypowe dźwięki, wysokie zużycie oleju, przegrzewanie się.
• Historia zalania - samochody po zalaniu często mają ukryte problemy z elektroniką, które ujawniają się z czasem.
• Brak lub niekompletna dokumentacja - szczególnie przy droższych modelach, brak historii serwisowej może być poważnym sygnałem ostrzegawczym.
• Manipulacje przy liczniku - jeśli masz podejrzenia, że licznik był cofany, lepiej zrezygnować z zakupu.

Podsumowanie

Znajomość typowych usterek samochodów używanych pozwala na ich wcześniejsze wykrycie i uniknięcie kosztownych napraw po zakupie. Pamiętaj, że każdy samochód jest inny i nawet modele znane z awaryjności mogą być dobrym zakupem, jeśli były odpowiednio serwisowane i eksploatowane.

Jeśli nie czujesz się na siłach, by samodzielnie ocenić stan techniczny pojazdu, warto skorzystać z pomocy specjalisty. W AutoEkspert oferujemy profesjonalną inspekcję przedsprzedażową, która pomoże Ci podjąć świadomą decyzję o zakupie. Skontaktuj się z nami i umów się na oględziny!